Gouds Isolatie Programma op de raadsagenda 14 december 2022

Woensdag 14 december 2022 behandelt decommissie Fysieke Leefomgeving het Gouds Isolatie Programma. Op zich is het goed dat de gemeenteraad hiervoor middelen vrijmaakt. Maar gezien onze ervaringen willen wij volgende tien overwegingen meegeven.

1. Het GIP beperkt zich te veel tot bekende activiteiten en maatregelen. Wij vragen ons bovendien af of genoemde maatregelen nog wel effectief zijn. Naast energie-armoede blijkt er ook steeds meer energie-moeheid: bewoners krijgen te veel en te tegenstrijdige adviezen. Er zijn daarom meer en betere methodes om te komen tot een verduurzaming van het Gouds woningbezit.

2. Het uitgangspunt in de GIP om te kiezen voor de aanpak van de lagere energielabels (F, G, H) is te beperkt. Energielabels kunnen nuttig zijn, maar niet overal en altijd. Er zijn andere en betere methodes om te komen tot een verduurzaming van het Gouds woningbezit. Het TNO bijvoorbeeld vertaalt de contingentenaanpak in een blokaanpak op basis van woningen met gelijk bouwjaar en woningkenmerken. En energielabels van woningen en individueel energiegedrag zijn twee verschillende zaken.

3. De passages over warmtepompen zouden wij zo niet opschrijven, te veel is nog te onduidelijk. Er is verder te weinig aandacht voor isoleren en ventileren. Het thema energie-opslag (buurtbatterij, warmte/koude-opslag wko, opslagvarianten per woning) is eveneens onderbelicht. Meer aandacht is wenselijk voor de randvoorwaarden, betaalbaarheid en haalbaarheid in de uitvoering. Enzovoorts, het is allemaal wat dun.

4. De rol van de woningcorporaties bij een GIP moet veel meer aandacht krijgen.

5. Goed natuurlijk, de focus op energielabels E, F en G en vooral het bestrijden van energiearmoede. Maar met een gerichte wijk- en buurtgerichte isolatieaanpak is óók veel duurzaamheidswinst is te behalen, ook al zijn er overwegend B, C en D woningen. Alleen al hier in de wijk Plaswijck, gelet op de aantallen woningen en gelet op het energieverbruik. Deze wijk is bovendien startblok bij de komende warmtetransitie en dan mis je eigenlijk de samenhang tussen de TVW en dit GIP. 

6. Scope en tijdpad daarentegen zijn in het GIP weer veel te stringent omschreven. Gezien de ervaringen tot dusver hierbij een pleidooi voor meer flexibiliteit in aanpak, tempo en gebied.

7. Hoe minder kaders, richtlijnen, randvoorwaarden, tijdsschema's, tabellen, projectplannen, stuurgroepen, werkgroepen, enz., kortom hoe flexibeler het Gouds Isolatie Programma, hoe beter en sneller de uitvoering met daadwerkelijke resultaten kan plaatsvinden. Graag dus niet te veel nu al in detail vastleggen.

8. Ook een verzoek om niet alleen een GIP (= gouds isolatie programma) maar ook daarbinnen een PIP mogelijk te maken (= plaswijck isolatie programma). Dus een pleidooi voor een meer wijkgerichte aanpak. Gaat veel sneller ook. Onze plannen voor de Mammoet, waar een actieve bewonersgroep is, zijn effectiever dan het wat vage verhaal in het GIP (paragraaf 3.2.4) over energielabels, 'spijtvrije' hybride en all-electric warmtepompen, startblokken en rijksgelden. Alleen al dat zinnetje “mits de woning daarvoor geschikt is”. Juist ja.

9. Als bovendien gewacht moet worden op de nieuwe projectleider GIP en het projectplan GIP bestaat het risico dat we zo een jaar verder zijn.

10. Tenslotte, het Planbureau van de Leefomgeving (PBL) heeft in haar befaamde rapport over de 'proeftuinen aardgasvrij' geconstateerd dat om verschillende redenen veel warmtetransitie projecten niet zijn gelukt. Belangrijk volgens het PBL zijn juist samenwerking, draagvlak en bewonersparticipatie. Ook dit staat ons inziens nog onvoldoende in het GIP.

Kortom:

• Verzoek om meer flexibiliteit in het GIP te bouwen, zowel qua insteek, tempo, tijdpad, wijk als maatregelen. 
• Meer nadruk op een wijk- en buurtgerichte aanpak. 
• In wijken waar hiervoor draagvlak bestaat een eigen, flexibele inzet van de gelden uit het GIP mogelijk te maken (“naast GIP ook PIP”).
• De samenwerking tussen gemeente en woningcorporaties behoeft meer aandacht. 

Energiecoöperatie WijkEnergie 2804

06 239 56 999